Het is niet leuk om over dood en doodgaan te praten. Toch krijgt u als eigenaar van een huisdier er vroeg of laat mee te maken. Uw huisdier kan overlijden of misschien moet u hem wel (na goed overleg met de dierenarts) laten inslapen in verband met ouderdom, een ongeval of ziekte.
Verder leest u hoe u kunt zien of uw dier (teveel) pijn lijdt, hoe u kunt ingrijpen en wat u kunt of zelfs moet doen als uw huisdier overleden is.
Hoe kunt u zien of uw huisdier pijn heeft en/of lijdt?
Pijn
Niet eten en drinken
Vaak denkt men dat als dieren niet piepen of janken, ze geen pijn hebben. Dit is niet juist! Bij veel dieren openbaart pijn zich vaak heel anders.
Honden kunnen bijvoorbeeld hun pijn uiten door veel te hijgen of door hun interesse in de omgeving en in uitgaan te verliezen. Of juist door heftige onrust, niet willen eten of drinken en niet of moeilijk opstaan of liggen.
Terugtrekken
Katten zijn eerder geneigd zich terug te trekken en stiller te worden.
Stil in hoekje
Konijnen, cavia’s en hamsters kunnen zelfs zonder te piepen doorlopen met een gebroken poot. Als ze erg ziek zijn, eten ze niet meer en zitten stil in een hoekje.
“Bol”
Vogels gedragen zich slaperig en zitten “bol” (ze zetten al hun veren op en/of zitten op de grond).
Pijn
Het is goed om te bedenken dat wat bij mensen pijn veroorzaakt, dit bij dieren ook doet. Al zal, net als bij de mens, het ene dier daar meer last van hebben dan het andere en dus eerder pijn aangeven.
Gedrag
Eigenlijk komt het er op neer dat uw dier zich anders gedraagt dan u van hem gewend bent
Lijden
Dierwaardig
Een dier lijdt als het niet meer op een dierwaardige manier kan leven, als het niet meer kan gaan en staan waar het wil, geen interesse meer heeft voor de eigenaar, andere dieren in de omgeving, maar ook als het dier zich niet meer bewust is van afwijkend gedrag en bijvoorbeeld in de eigen uitwerpselen blijft liggen.
In feite verstaan we onder een dierwaardig leven dat:
- Het dier niet bovenmatig en langdurig lichamelijk en/of geestelijk lijdt.
- Het dier zelf het initiatief neemt om te bewegen, te eten en contact te hebben met de eigenaar, andere dieren en de omgeving.
- Het dier kan rekenen op goede huisvesting, voeding en verzorging.
Verzorgen
Extra verzorging van een ziek of lijdend dier kan veel verlichting geven. Het dier laten drinken, voeren, regelmatig verschonen, masseren, enz, kan het leven op een redelijke manier verlengen of een moeilijke periode overbruggen. Het blijft belangrijk om uzelf regelmatig af te vragen of het leven van uw huisdier nog prettig is.
Soms kan het oordeel van een kennis of deskundige u met de realiteit confronteren.
Het komt echter ook voor dat anderen (die vaak niet bekend zijn met de situatie) erg hard oordelen: “Laat hem toch inslapen!”. Realiseert u zich in elk geval dat het úw huisdier is en als u het dier naar eer en geweten zo goed mogelijk verzorgt, dat ú dan bepaalt wat u voor of met uw huisdier wilt doen.
Hulp van uw dierenarts
Het moment
Ook al bent u van mening dat uw dier lijdt, het blijft moeilijk om het moment vast te stellen waarop u vervolgens het leven van het dier laat beëindigen.
Bij de beslissing kan de dierenarts u helpen door alle argumenten voor en tegen euthanasie met u te bespreken. Ga er hierbij vanuit dat de dierenarts probeert het leven van uw huisdier te verlengen, mits dit een dierwaardig leven is.
Het besluit
De dierenarts laat het dier niet zomaar inslapen als een eigenaar besluit dat het dier thuis niet meer te handhaven is. Het belangrijkste is dat eigenaar en dierenarts respect hebben voor elkaars mening én ervaring. Op basis daarvan kunt u de beste keuze maken voor uw dier.
Als de vooruitzichten van het dier niet helemaal duidelijk zijn, kan nader onderzoek b.v. bloed- of röntgenonderzoek in sommige gevallen helderheid verschaffen over de te nemen beslissing.
Let wel: u als eigenaar bepaalt wanneer uw dierenarts ingrijpt. U kent het dier het beste. De dierenarts krijgt slechts een momentopname van het dier te zien en het kan natuurlijk best zo zijn dat het zich op dat moment net anders gedraagt dan thuis.
Wat gebeurt er als u besluit tot euthanasie?
Maak een afspraak
Als u heeft besloten uw huisdier te laten inslapen maakt u hiervoor een aparte afspraak. Een open spreekuur is voor euthanasie geen geschikt moment.
U kunt er ook voor kiezen om uw huisdier thuis, in zijn eigen vertrouwde omgeving te laten inslapen. Bespreek dit met de dierenarts of assistente die de afspraak met u maakt. Bedenk wel dat als de dierenarts bij u thuis komt, dat er meer tijd vrijgemaakt moet worden in de agenda. Probeer tijdig een afspraak te maken!
Huilen mag
Wij raden u aan om bij het inslapen aanwezig te zijn. U kunt uw huisdier vasthouden en ervaren dat het inslapen zonder angst en pijn verloopt. Uw dier zal meestal ook rustiger zijn als u erbij bent.
De dierenarts geeft uw dier een kalmeringsprikje waardoor het rustig in slaap valt. Als het dier rustig slaapt krijgt het een laatste prik met een overdosering van een narcosemiddel. De ademhaling stopt en even later ook het hart. Het dier is dan overleden. Dat gebeurd zonder opwinding. Soms geeft het dier na de injectie nog een enkele zucht of is een spiertrilling zichtbaar. Dit is een ontlading van energie uit het lichaam en kan soms minuten lang duren. Uw dier merkt hier niets meer van.
Voor kinderen kan het doodgaan van hun dier soms minder bedreigend zijn als ook zij erbij aanwezig kunnen zijn. Ze moeten dit natuurlijk wel zelf willen. U kunt hen het beste van te voren goed uitleggen wat er allemaal gaat gebeuren. Vertel ze dat u ook erg verdrietig zult zijn en misschien ook wel moet huilen. Ze hoeven zich niet groter te houden dan ze zijn.
Wat gebeurt er met uw huisdier als het dood is?
Begraven
U kunt uw huisdier zelf begraven in uw tuin. Informeer wel even bij de gemeente of dit toegestaan is. Als u een dier begraaft, zorg dan wel voor voldoende diepte (minstens één meter) en wikkel het dier in een doek, deken of kartonnen doos. U kunt ook kiezen voor een speciale dierenbegraafplaats.
Crematie
U kunt uw dier ook laten cremeren in een speciaal huisdierencrematorium. U kunt dan zelf bepalen of u uw dier alleen of met een ander dier samen laat cremeren. De as wordt dan uitgestrooid over een speciaal veld. Indien u uw dier individueel (dus alleen) laat cremeren, kunt u beschikken over de as die u later kunt ophalen.
Destructie
U kunt uw dier ook achterlaten bij de dierenarts. De dierenambulance zorgt er dan voor dat het bij een destructiebedrijf wordt aangeboden. De as die na destructie overblijft, wordt niet hergebruikt.
Bron: GGG
Het as van uw huisdier
Als u het as van uw huisdier ophaalt bij het crematorium kunt u het bewaren in een urn. In het crematorium is er ruime keuze in urnen.
U kunt ook terecht in de kliniek waar we enkele voorbeelden hebben staan.
Niet vergeten
Als uw huisdier is overleden, is het verstandig hiervan een aantal mensen en instanties op de hoogt te brengen.
- De (eigen) dierenarts (als deze het nog niet weet).
- De gemeente (i.v.m. hondenbelasting) U kunt een overlijdensverklaring van de dierenarts krijgen.
- De databank waar uw dier geregistreerd staat (als uw dier gechipt is)
- De Raad van Beheer op Kynologisch Gebied (bij honden met een stamboom).
- Het Kattenstamboek.
- De fokker of rasvereniging.
- De dierenverzekering (als het dier verzekerd was).
- De trimsalon, dierenvoederleverancier en hondensportvereniging.
Wij hopen dat u met dit schrijven meer inzicht heeft gekregen over wat een dierwaardig leven is, over het doodgaan zelf en wat er daarna kan en moet gebeuren.
Voor verdere informatie en hulp kunt u altijd bij ons terecht.